Viêm kết mạc cấp do virus và những điều cần biết

Viêm kết mạc cấp do virus (Đau mắt đỏ) là bệnh lý hay gặp ở nước ta nơi có khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, mưa nhiều. Bệnh có thể xảy ra rải rác quanh năm, nhưng thường xảy ra trong một khoảng thời gian ngắn trên một số lượng bệnh nhân lớn gây nên dịch đau mắt đỏ. Đây là bệnh có khả năng lây lan mạnh trong cộng đồng nếu không có biện pháp điều trị và phòng bệnh thích hợp.

Viêm kết mạc cấp do virus là hình thái viêm kết mạc cấp do nhiễm Adenovirus hoặc Enterovirus70, Coxsackievirus A24. Trong đó viêm kết mạc do Adenovirus là hình thái hay gặp nhất.

Bệnh lây truyền qua dịch tiết của mắt người bệnh hoặc dịch tiết từ đường hô hấp nhiễm vào mắt người lành. Khi người bệnh đưa tay dụi mắt, tiết tố chứa virus gây bệnh sẽ sẽ dính vào tay và cho người khác qua tiếp xúc trực tiếp, dung chung đồ dung cá nhân hoặc khi bệnh nhân ho hắt hơi làm bắn các dịch tiết có chứa virus ra không khí và nhiễm vào mắt người lành. Bất cứ vật gì mà bệnh nhân chạm vào cũng có thể là nguồn lây bệnh tiềm tàng.

1. Những triệu chứng thường gặp nếu bạn bị viêm kết mạc do virus

Bệnh thường khởi phát đột ngột ở một bên mắt với các triệu chứng: đỏ mắt, côm mắt, chảy nước mắt, xuất hiện nhiều xuất tiết trong và dính làm cho bệnh nhân khó mở mắt nhất là vào buổi sáng, mi mắt sưng nề.  Có thể sau vài ngày các triệu chứng này xuất hiện ở mắt thứ hai nhưng triệu chứng thường nhẹ hơn. Một số trường hợp có xuất huyết dưới kết mạc (hay gặp do Enterovirus70, Coxsackievirus A24).

Ở một số trường hợp hay gặp nhất ở trẻ em, mi mắt sưng nề nhiều, bầm tím, có thể thấy giả mạc trắng bám ở kết mạc mi trên và mi dưới. 

Một số trường hợp bệnh nhân có biểu hiện sốt kèm theo đau họng và xuất hiện hạch ở trước tai (hay gặp do Adenovirus typ 3,7,11).

Nhiều người bệnh sẽ có viêm giác mạc kèm theo, khi đó thị lực của người bệnh sẽ giảm tùy theo mức độ tổn thương trên giác mạc. Quá trình viêm giác mạc sẽ trải qua 3 giai đoạn:

Giai đoạn 1: Trong vòng 7-10 ngày sau khi xuất hiện triệu chứng biểu hiện bằng viêm giác mạc chấm nông

Giai đoạn 2: Đặc trưng bằng những đám đục nhỏ màu trắng dưới biểu mô giác mạc (viêm giác mạc đốm) do đáp ứng của cơ thể với virus

Giai đoạn 3: Đặc trưng bởi những đám thẩm lậu ở nhu mô trước, thường giảm dần trong khoảng thời gian dài hàng tháng, có khi hàng năm.

2. Điều trị 

Đối với bệnh viêm kết mạc cấp do virus cần điều trị toàn thân và tại mắt: Bệnh nhân cần ăn đủ các chất dinh dưỡng. Cần nâng cao thể trạng, tăng cường miễn dịch cơ thể: có thể bổ sung vitamin tổng hợp, hoa quả…

Viêm kết mạc cấp do virus chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chủ yếu thuốc sử dụng để điều trị triệu chứng: 

– Bệnh nhân được chỉ định dùng kháng sinh để đề phòng bội nhiễm, nước mắt nhân tao. Một số trường hợp có thể sử dụng Steroid tuy nhiên cần theo dõi kỹ phòng các biến chứng có thể xảy ra.

– Trường hợp bệnh nhân có giả mạc thì phải bóc giả mạc cho đến khi không còn giả mạc nữa và các triệu chứng giảm đi.

– Viêm giác mạc đáp ứng tốt khi điều trị phối hợp thuốc steroid và thuốc chống virus tại chỗ và toàn thân , nhưng viêm giác mạc thường hay tái phát.

– Ngủ đủ giấc để mắt có thời gian nghỉ ngơi giúp bệnh mau lành.

– Nên đeo kính chắn gió, bụi. tránh tiếp xúc với các loại khói : khói hương, khói bếp… dễ gây kích thích cho mắt.

– Không day dụi mắt vì sẽ dề làm tổn thương giác mạc.

3. Các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm viêm kết mạc

Hiện nay chưa có vắc-xin phòng bệnh: Biện pháp phòng bệnh chủ yếu nâng cao thể trạng và giữ gìn vệ sinh cá nhân.

Đối với bệnh nhân khi bị bệnh cần làm các việc sau để tránh lây nhiễm sang người xung quanh  và  ra cộng đồng:

– Khi tiếp xúc với dịch tiết,từ mắt bị bệnh (sau khi tra thuốc, dụi mắt…) cần rửa tay xà phòng, 

– Không dùng chung đồ dùng các nhân: không dùng chung khăn , chậu rửa mặt…

– Không đi bơi trong thời gian bị bệnh

– Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với những người xung quanh: gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, 

– Người bệnh cần đeo khẩu trang khi đến nơi công cộng để tránh lây nhiễm ra cộng đồng

Trong các đợt dịch viêm kết mạc cấp do virus các biện pháp sau cần thực hiện để phòng lây nhiễm bệnh:

– Giữ gìn vệ sinh cá nhân

– Ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin 

– Hạn chế tiếp xúc tại nơi công cộng, hạn chế tiếp xúc trực tiếp với người nhiễm bệnh 

– Khi bắt buộc phải tiếp xúc với người bệnh cần: đeo khẩu trang, vệ sinh tay bằng xà phòng hoặc nước sát khuẩn sau khi tiếp xúc với người bệnh.

– Vệ sinh tay trước khi chạm vào mắt,  tra thuốc mắt

– Không dùng chung đồ dùng cá nhân 

Vì tính chất có thể tạo ra dịch, nên các biện pháp phòng ngừa bệnh viêm kết mạc cấp do virus là hết sức cần thiết. Trong trường hợp đã mắc bệnh, bệnh nhân cần thăm khám bác sĩ chuyên khoa mắt ngay để tránh bệnh lây lan trong cộng đồng.